Markaczka (Melanitta nigra)

Markaczka (Melanitta nigra, ang. Black Scoter, niem. Trauerente) to średni ptak wodny z rodziny kaczkowatych, nieco mniejszy od krzyżówki. Zamieszkuje północne rejony Europy, Azji i Ameryki Północnej. Wielkość markaczki to: długość ciała 45-54 cm, rozpiętość skrzydeł 80-90 cm, a waga 1200-1400 g.
Samiec jest czarny, jedynie lotki od spodu ma ciemnoszare, dziób pomarańczowy z czarną naroślą u nasady. Samica ma upierzenie ciemnobrązowe z popielatym podgardlem i brzuchem. Dziób ciemny. Młode podobne są do samicy.
Obszary wylęgu tych kaczek lezą na północy Wysp Brytyjskich, na Islandii, w Skandynawii oraz w północnej Rosji jak również w zachodniej Syberii. Ulubionymi siedliskami markaczki są przede wszystkim brzegi jezior w tajdze, lasotundrze i tundrze arktycznej. Podczas wędrówek i zimą najchętniej przebywa na przybrzeżnych i otwartych wodach morskich o głębokości do 30 metrów.
W Polsce nie gniazduje, zimuje na przybrzeżnych wodach Bałtyku, głównie na Zatoce Pomorskiej. W głębi lądu pojawia się sporadycznie na zbiornikach w zachodniej części kraju i na dolnym odcinku Wisły. Na wschodzie kraju pojawia tylko wyjątkowo.
Poza okresem lęgowym jest bardzo towarzyska i tworzy jednogatunkowe stada lub miesza się w stadach innych gatunków kaczek. Gatunek wędrowny, zimuje w Europie. Markaczka przebywa na otwartej wodzie w dużej odległości od brzegu. Na wodzie wypoczywa i śpi. Dlatego też trudno ją dobrze sfotografować. Pokazywane tutaj zdjęcia zostały zrobione z dużej odległości w Świnoujściu, na początku lutego.
Pokarmem markaczki są głównie bezkręgowce denne, czyli małże i skorupiaki, rzadziej małe rybki. Latem odżywia się także ikrą ryb, owadami wodnymi oraz nasionami roślin wodnych. Żeruje głównie na dnie nurkując nawet do głębokości 30 m.
Gniazdo zakłada na ziemi w pobliżu wody wśród gęstej roślinności. Zbudowane jest ono z niewielkiej ilości trawy i dużej ilości puchu. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju lub czerwcu 6 do 9 białożóltych jaj o średnich wymiarach 66x54 mm i średniej wadze 72 g. Wysiaduje samica przez okres 27-31 dni. Pisklęta, jak przystało na zagniazdowniki po wykluciu opuszczają gniazdo i pod opieką samicy idą do wody. Od razu potrafią pływać i nurkować oraz samodzielnie zbierać pokarm. Lotność uzyskują po 45-50 dniach i wtedy usamodzielniają się. Średnio żyją 10-15 lat.
Gdy samice jeszcze opiekują się pisklętami (najczęściej na początku sierpnia) samce odlatują na morze, na otwartą wodę z dala od lądu i tam zebrane w stada pierzą się. W tym okresie oczywiście nie mogą latać, gdyż jednego dnia gubią stare pióra. Oczekiwanie na nowe, w stanie zupełniej nielotności, trwa kilka tygodni. Samice przechodzą pierzenie znacznie później, najczęściej w październiku.
Po pierzeniu ptaki przelatują na wody, na których spędzają zimę.
Gatunek chroniony.

Markaczka - podobne gatunki

Jest podobnie ubarwiona do uhli. Różni się od niej brakiem białego lusterka na skrzydle. Brązowawa samica markaczki ma rozjaśniony policzek i część szyi, samica uchli ma tylko dwie jasne plamy na głowie. Samiec uhli ma białą wstawkę pod okiem i nieco inaczej ubarwiony dziób.
Podobną kolorystykę ma również łyska, którą bardzo łatwo rozpoznać po białym dziobie i płytce czołowej.

Łyska

KACZKI NURKUJĄCE (grążyce)

Czernica

Głowienka

Lodówka

Gągoł

Hełmiatka

Edredon

KACZKI PŁYWAJĄCE (pławice)

Krzyżówka

Krakwa

Rożeniec

Świstun

Płaskonos

Cyraneczka

Karolinka