Cyraneczka (Anas crecca)


cyraneczka - Anas crecca
Cyraneczka (Anas crecca, ang. Common Teal (Teal)) to średniej wielkości wędrowny ptak wodny z rodziny kaczkowatych o wymiarach: długość ciała 30-38 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 58 cm, waga 200-450 g. Występuje w całej Europie (Anas crecca crecca) oraz w pasie klimatu umiarkowanego w Azji. Zimuje w południowo-zachodniej Europie, Afryce i Azji Południowej. Przeloty w marcu-kwietniu i sierpniu-październiku.
W Polsce jest dość licznie spotykana w okresie przelotów, natomiast jako ptak lęgowy jest bardzo nieliczny i skryty. Gniazduje w miejscach spokojnych i odludnych. Jest to najmniejsza europejska kaczka.
Samiec w szacie godowej ma kasztanowatą głowę i górną część szyi. Bok głowy zielonoczarny z połyskiem, od koloru kasztanowego oddzielają tę plamę białe pasy, które następnie łączą się u nasady dzioba. Pierś kremowa z ciemnymi cętkami. Grzbiet i boki sinoszare z drobnym poprzecznym prążkowaniem. Tył grzbietu szarobrązowy. Na skrzydle lusterko w kolorze zielonkawej plamy na głowie. Samica z wierzchu brązowa z ciemnym deseniem. Spód biały. Podobnie wyglądają młodociane i samiec w okresie spoczynkowym.
Występuje głównie na północy Polski oraz na rozproszonych stanowiskach na południu, najchętniej w okolicy śródleśnych jeziorek i stawów, na obrzeżach jezior i zabagnionych dolin rzecznych. Preferuje niewielkie, gęsto zarośnięte oczka.
Pokarm roślinny i zwierzęcy pobierany głównie z powierzchni wody. Gniazdo buduje na lądzie, jako zagłębienie usłane źdźbłami traw, ukryte po okapem gęstej roślinności w pobliżu wody. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu-czerwcu 5 do 15 żółtawych jaj. Jaja wysiadywane są przez okres 21-23 dni przez samicę. Pisklęta są zagniazdownikami i uzyskują lotność po 25-30 dniach. Potomstwem opiekuje się wyłącznie samica.
Gatunek łowny z okresem ochronnym, wymieniony w Dyrektywie ptasiej, zagrożony utratą siedlisk lęgowych w wyniku osuszania śródleśnych bagienek i dolin rzecznych.
Najłatwiej można ją zaobserwować przeglądając stada innych kaczek, z którymi chętnie przebywa.

Cyraneczka


Cyraneczka - podobne gatunki


Jest najmniejszą polską kaczką. Samca w szacie godowej można łatwo rozpoznać po rdzawej i zielonej czapeczce. W szacie spoczynkowej różni się od cyranki białymi, podłużnymi plamami na bokach ogona, jasną nasadą dzioba i mniej wyraźnym rysunkiem na głowie.


© Jurek Grzesiak 2007 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Cyraneczka