Rybitwa bialoskrzydła (Chlidonias leucopterus)


Rybitwa bialoskrzydła - Chlidonias leucopterus
Rybitwa bialoskrzydła (Chlidonias leucopterus, ang. White-winged Tern lub White-winged Black Tern) to średniej wielkości ptak wodny z rodziny rybitw o wymiarach: długość ciała 21-27 cm, rozpiętość skrzydeł 55-65 cm, waga 60-70 g. Łatwa do pomylenia z rybitwą czarną, różni się od niej bardziej skontrastowanym ubarwieniem. W szacie godowej cały korpus oraz pokrywy podskrzydłowe czarne, a skrzydła jasnopopielate z białym przednim skrajem, ogon i kuper białe. Dziób i nogi ciemnoczerwone. W szacie spoczynkowej ciało bieleje. Młode ptaki w porównaniu z rybitwą czarną mają jaśniejszy wierzch skrzydeł i brunatny grzbiet skontrastowany z białawym kuprem i ogonem. Lata nisko nad wodą, lotem kołyszącym.

Rybitwa białoskrzydła występuje w pasie od Azji Centralnej do Europy Wschodniej. Pół wieku temu występowały także licznie w Europie środkowej i Grecji. Często pojawiają się na jakimś terenie i szybko znikają. Zimę spędzają w tropikach na płytkich, mulistych jeziorach.

Rozmieszczenie w Polsce jest bardzo nierównomierne, głównie we wschodniej i środkowej części kraju. Bardzo nieliczny ptak lęgowy. Wielkość krajowej populacji uzależniona jest od sytuacji zalewowej na Bagnach Biebrzańskich. Najregularniej gniazduje na Bagnach Biebrzańskich i nad środkową Narwią, środkową Wartą i na Lubelszczyźnie., czyli na terenach okresowo zalewanych, w zabagnionych dolinach rzecznych, płytkich jeziorach i zbiornikach zaporowych z bujnymi szuwarami. Przyloty V-VI, odloty VIII-IX.

Odżywia się głównie owadami zbieranymi z powierzchni wody, rzadziej łąk. Na zimowiskach i podczas przelotów je głównie szarańcze. Od rybitwy czarnej odróżnia ją to, że potrafi płytko zanurkować za np. małą rybą, czy kijanką. Młode karmi często przekazując pożywienie w locie.

W czasie toków samiec próbuje przypodobać się samicy przekazując jej prezent przykładowo w postaci małej rybki. Gnieździ się w małych koloniach (do 100 osobników), wspólnie broniąc gniazd przed drapieżnikami (np. błotniakiem stawowym). Obrona to okrążanie intruza i głośny krzyk. Gniazdo jest stale mokre z racji tego, że jest stosikiem zbudowanym z kawałków roślin wyłowionych z wody. Stale jest ulepszane w czasie wysiadywania. Wiele lęgów ginie na skutek podniesienia się poziomu wody np. po opadach. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju-czerwcu 2-3 oliwkowych lub żółtobrązowawych, ciemno plamkowanych jaj. Wysiaduje (obydwoje rodziców) od zniesienia pierwszego jaja przez okres 14-22 dni. Pisklęta przez pierwsze dni pozostają w gnieździe, a potem przebywają w ukryciu w jego pobliżu. Osiągają lotność po 24-25 dniach. Stosunkowo łatwa do zobaczenia jest tylko na Bagnach Biebrzańskich, poza tym spotykana w stadach rybitw czarnych. Gatunek chroniony, wymieniony w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako bliski zagrożenia wyginięciem.
rybitwa białoskrzydła w locie

zdjęcie lecącej rybitwy białoskrzydłej
Rycyka w locie można łatwo rozpoznać po charakterystycznym, białym pasku skrzydłowym.



Rybitwa bialoskrzydła - podobne gatunki



© Jurek Grzesiak 2010 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Rybitwa białowąsa