Nurogęś (Mergus merganser), ang. Goosander -
jest przedstawicielem traczy (kaczkowatych wyspecjalizowanych w łowieniu ryb). Samce nurogęsi należą do najładniej
upierzonych kaczek. Brzuch, przód i boki ciała mają białe, czasami z
lekkim różowawym nalotem.
Głowa i część szyi jest czarna, z zielonkawym połyskiem, a grzbiet czarny. Samice i samce w szacie
spoczynkowej mają szary wierzch, z rdzawo-czerwoną głową i górną częścią szyi, która wyraźnie odcina
się od białawego podbródka i dołu szyi (u podobnego szlachara te granice nie są tak kontrastowe, a biały
podbródek nie jest oddzielony od białego spodu).
Zamieszkuje rzeki i jeziora o przejrzystej wodzie, gdyż wypatruje ofiary z jej powierzchni (zanurza tylko głowę). Wybierają najczęściej tereny w pobliżu starych drzewostanów.
Pożywieniem są głównie ryby, najczęściej długości ok. 10 cm.
Nurkując może pozostać pod wodą do 2 minut (lecz tak długo tylko w obliczu zagrożenia, przed którym kryją się pod wodą).
Nurogęś buduje gniazdo w dziuplach, budkach lęgowych, a z braku miejsca w szczelinach budynków np. pod okapem, ale nigdy
na otwartej przestrzeni. Samica składa jaja od końca marca do czerwca. W lęgu 8-12 jaj. Gdy młode
opuszczając gniazdo (zwykle jeden dzień po wykluciu) muszą wyskoczyć z dziupli lub z budki lęgowej, czasem ze znacznej wysokości.
Pisklętom jednak nic złego się nie dzieje, ponieważ sztywne mieszki piór i rozpostarte łapy z błoną
pławną skutecznie hamują pisklę, a uderzenie łagodzi także miękki puch. Młode zaczynają
samodzielnie pływać i nurkować zaraz po dostaniu się do wody. Często,
gdy jedno z nich się
zagubi, przyłącza się do innej rodziny nurogęsi, która traktuje go jak własne. W Polsce nurogęś gniazduje głównie na
północy i wschodzie. Dość licznie zimuje w całym kraju, a największa koncentracja osobników występuje na Zalewie Szczecińskim.
|