Pająk krzyżak (Araneus Diadematus)


Pająk krzyżak - Araneus Diadematus
Pająk krzyżak (Araneus Diadematus), typ: Arthropoda (stawonogi), podtyp: Chelicerata (szczękoczułkowce), gromada: Arachnida (pajęczaki), rząd: Araneida (pająki).
Pająk krzyżak jest najokazalszym przedstawicielem pajęczaków w Polsce. Długość jego ciała może dochodzić nawet do 22 mm. Cechą charakterystyczną jest ubarwienie odwłoka, które układa się w znak krzyża. Jest zwierzęciem typowo drapieżnym, żywiącym się przeważnie owadami złapanymi w sieć, która znajduje się w jednej płaszczyźnie. Są to zwierzęta samotne nigdy nie łączące się w pary. Typową cechą są tańce zalotne samców przed kopulacją. Bardzo często zdarza się, że samica po kopulacji pożera swego partnera. Istotnym znaczeniem tej grupy jest wyniszczanie szkodliwych owadów w dużych ilościach.
W Polsce pospolite są m.in. krzyżak ogrodowy (Araneus diadematus) i krzyżak łąkowy (Araneus quadratus).
Krzyżak ogrodowy (Araneus diadematus, ang. Garden Spider ) - występuje w Europie (w Polsce na terenie całego kraju) i Ameryce Północnej. Pająki te zamieszkują wszystkie typy lasów, łąki, ogrody i parki, także budynki. Na odwłoku ma charakterystyczny biały rysunek krzyża. Ubarwienie od żółto-brązowego do ciemnobrunatnego. Samica ma 10-18 mm długości, a samiec 6-7 mm. Krzyżaki budują koliste sieci o promienistym układzie nici. Ich średnica wynosi do 30 cm. Pajęczyny umieszcza na wysokości 1,5-2,5 m. Siedzi zwykle w środku pajęczyny z rozstawionymi nogami, głową w dół i trzyma przednimi odnóżami nitki sygnalizacyjne. Swoje ofiary poraża jadowitym ukłuciem i wysysa ich zawartość (jad rozpuszcza wnętrzności). Podczas okresu rozmnażania samiec mniejszy od samicy wyczuwając po drganiach sieci jej godowy nastrój, zbliża się ostrożnie do swojej partnerki i po kopulacji szybko ucieka, żeby ratować się przed pożarciem. Jesienią samice przędą żółte kokony jajowe, wyglądające jak kłębki waty, i składają je w trawie. Młode pająki wylęgają się wiosną. Dojrzałe osobniki spotykane są od sierpnia. Gdy krzyżak czuje się zagrożony zmienia barwę na zieloną. Jest niegroźny dla człowieka. W przypadku ukąszenia w skrajnych przypadkach może na ciele wystąpić martwica tkanek w postaci dwóch małych punktów i opuchlizna.
Krzyżak łąkowy (Araneus quadratus, ang. four spot orb weaver) ma odwłok kulisty lub owalny, a na nim 4 jasne plamki, a czasem znak krzyża. Wielkość zależy od płci osobnika: samice osiągają średnicę do 20 mm. (spotykano okazy 25 milimetrowe), zaś samce do 8 mm. Masa ciała odpowiednio 1,5 i 0,1 g. Krzyżak łąkowy żyje na obrzeżach lasów, w zaroślach, parkach itd. na znacznej części Europy oraz w północnej Azji. Pająki te występują na terenach poniżej 2.000 m. n.p.m. Pająki te na niewielkiej wysokości (poniżej 1 m) plotą duże okrągłe sieci łowne, w które łowią owady, będące ich jedynym pokarmem.
Pająk krzyżak - samiec
Mały samiec

samiec i samica pająka krzyżaka



Inne polskie pająki


Tygrzyk paskowany
Tygrzyk paskowany

Tygrzyk paskowany nazwę swoją zawdzięcza ubarwieniu podobnemu do futra tygrysa. Głowotułów ma srebrzysty, odwłok zaś srebrzysty lub złotawy z czarnymi poprzecznymi prążkami.

© Jurek Grzesiak 2007 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Krzyżak