Drop (Otis tarda)


Drop - Otis tarda
Drop (Otis tarda, ang. Great Bustard) to duży ptak z rodziny dropiowatych (rząd żurawiowe), o wymiarach: długość ciała 85-105 cm, rozpiętość skrzydeł do 220 cm i wadze ciała do 18 kg. (samiec i do 7.5 kg samica). Jest to najcięższy latający ptak świata. Występuje w dwóch podgatunkach: Otis tarda tarda (osiadły), występujący w środkowej i wschodniej Europie (jego izolowana populacja występuje na Półwyspie Iberyjskim) oraz Otis tarda dybowski (wędrowny) występujący w Azji. W Polsce dawniej skrajnie nielicznie gniazdował. W 1963 roku było ich jeszcze 305, w 1972 - 159, a w 1980 zostało 16 osobników. W 1986 roku widziano ostatnie gniazdo w Wielkopolsce. Obecnie sporadycznie zalatuje. Próby reintrodukcji w Polsce nie były udane, ale eksperymenty trwają również w innych krajach, np. w Wielkiej Brytanii, gdzie został wytępiony prawie 200 lat temu. W Europie jednak przetrwały. Obecnie żyją na wolności w Hiszpanii, Portugalii, ale też blisko naszych granic, we wschodniej części Niemiec, na Słowacji w Czechach i na Węgrzech.
Upierzenie dropia świetnie maskuje go na otwartym terenie. W szacie godowej samiec ma wierzch ciała rdzawy z poprzecznym, czarnym prążkowaniem, szarą głowę i szyję z rdzawą opaską na karku i wolu, spód ciała i boki - białe. Po bokach dzioba jasnoszare pęczki piór tworzą charakterystyczne "wąsy". Samiec w szacie spoczynkowej i samica nie mają "wąsów", a jedynie jasnoszarą plamę na podgardlu. Nie występuje również rdzawa przepaska na wolu. Ma dość wysokie nogi, dziób krótki i masywny. Samiec osiąga ostateczną szatę w 3-4 roku życia. Młodociane są podobne do samicy, ale bardziej szarawe. Dropie to ptaki otwartych przestrzeni, wielkich pól i stepów. Wymaga obszarów o niskiej roślinności w okresie toków oraz obszaru bez lasu w promieniu kilku kilometrów. Drop w Polsce występował przede wszystkim na Równinie Pyrzyckiej, co związane jest nie tylko z dużymi przestrzeniami, ale także z polami rzepaku i lucerny, na których chętnie przebywał.
Są to ptaki niezwykle płochliwe i czujne. Drop, gdy zagraża mu niebezpieczeństwo, najczęściej w pierwszej chwili nie ucieka, a kładzie się na ziemi. Jeśli zagrożenie nie mija wzbija się w powietrze. Dystans ucieczki wynosi kilkaset metrów. Ma bardzo silne nogi, potrafi codziennie przebyć pieszo wielokilometrowe odcinki. W locie drop przypomina gęś. Głowę i szyję ma wyciągnięte w przód, uderzenia skrzydeł są silne i równomierne. Pożywieniem dorosłych dropi jest prawie wyłącznie pokarm roślinny, choć młode do prawidłowego rozwoju potrzebują także białka zwierzęcego. Przy niedoborze owadów i różnorodnych "robali" układ pokarmowy młodych ptaków ulega deformacji i w efekcie padają. Przy niesprzyjającej, deszczowej pogodzie w ten sposób może zginąć całe pokolenie. W "normalnym" natomiast roku przeżywa około 25% ptaków.

Poza okresem lęgowym dropie skupiają się w nieduże stada, wędrując sezonowo w poszukiwaniu pożywienia. Żerują w ciągu dnia. Wiosną, na początku sezonu godowego dorosłe samce opuszczają stado i tokują do kilku samic na stałych tokowiskach. Samce nadymają podgardle, opuszczają skrzydła, rozkładają białe pióra ogona i wyginają szyję tak, że niemal się w nich chowa. Wśród takich tańczących samców przechadzają się samice. To one po zalotach zakładają gniazda (najczęściej w kwietniu) w płytkich zagłębieniach ziemi, gdzie składają 2-3 jasnoszare lub oliwkowo-brązowe jaja z ciemniejszymi brązowymi lub szarymi cętkami. Samica wysiaduje przez 23-28 dni. Pisklęta dropi mogą opuścić gniazdo zaraz po wykluciu, jednak przez około 6 tygodni pozostają pod opieką wyłącznie samicy. Samiec może w jednym sezonie zapłodnić kilka samic.
Pisklaki z początku są karmione przez mamę, ale tylko przez kilka dni. Potem zaczynają za nią chodzić w poszukiwaniu pożywienia. Po 6 tygodniach potrafią latać. Dropie wyprowadzają 1 lęg w roku.

Objęty ochroną gatunkową ścisła. Wymaga ochrony czynnej. Przyczynami wyginięcia dropia są: presja antropogeniczna (używanie maszyn i środków chemicznych w rolnictwie, budowa sieci linii przesyłowych, zwiększona penetracja ludzka pól) oraz dawniejsze polowania i kłusownictwo, które ze względu na bardzo smaczne mięso eliminowały najdorodniejsze samce.
drop - gniazdo
Powyżej gniazdo dropia po wylęgnięciu się młodych.


© Jurek Grzesiak 2010 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Drop