Fotografia przyrodnicza

JUREK GRZESIAK

  Napisz Główna Galerie Katalog Atlas English Opinie Linki  


Węgry - Park Narodowy Hortobagy
(Hortobagyi Nemzeti Park)

Jest to stara wersja galerii
kliknij TUTAJ aby przejść do aktualnej

Puszta, to jeden z największych trawiastych stepów w Europie. Na płaskim terenie nic nie przysłania widoku. Ale myli się ten, kto uważa, że to monotonny krajobraz. Zmiennność Puszty kryje się w szczegółach. W jedynym swego rodzaju świecie zierząt i roślin, w wyjątkowych studniach z drewnianymi żurawiami, w charakterystycznych czardach (csarda) stojących przy drogach. Jedną z najznamieniczszych tego typu karczm jest 300-letnia Czarda Hortobagy, w której można zjeść smaczne węgierskie dania (np. słynną zupę rybną - halászlé, czy gulaszową), przy akompaniamencie "madziarskiej" kapeli. Hortobagy, to serce Puszty, do którego (od strony Tiszafüred) wjeżdża się przez 167 metrowej długości most, który zbudowany z kamieni, stoi tam już od prawie 180 lat.








I tutaj właśnie utworzono na 80.000 hektarów Park Narodowy Hortobagy. Znaczną ceść tego obszaru stanowią, zawieraące sól pastwiska (Pusta). Z ciekawostek, występuje tam zjawisko fatamorgany, które przy sprzyjających warunkach można tutaj obserwować (tylko w dni, gdy rozproszone światło przenika przez warstwy wilgotnego powietrza o różnej temperaturze). Tutejsi ludzie od wieków zajmują się pasterstwem. Hodują konie, owce i bydło.





Ale także gęsi.



Jedną z głównych dziedzin gospodarki tego regionu jest także uprawa trzciny, która po odpowiedniej obróbce i impregnacji jest doskonałym, ekologicznym i modnym w Europie Zachodniej materiałem do krycia dachów. Zarówno metody hodowlane jak i uprawy trzciny, nie zmieniły się od dziesiecioleci, a może i od setek lat. Nie ma nowoczesnych wieżowców i klimatyzowanych pomieszczeń, a cała produkcja odbywa się w szopach, jak przed wiekami. Czy to jest klucz do efektywnosci gospodarki tego regionu?



Choć oczywscie samoloty i traktory są używane na co dzień.






Ale oprócz stepu są tutaj także moczary, tereny podmokłe i rybne stawy hodowlane.
W okolicach tych zaobserwowano 342 gatunki ptaków, z czego 152 to lęgowe. Mnóstwo jest tu czapli różnych gatunków a jesienią wystepują wielkie zlotowiska żurawii. W okolicach Hortobagy żyją także dropie. Jesli chodzi o stawy to największy ich kompleks znajduje się zaledwie 4 km od Hortobagy (w kierunku Tiszafüred) i nazywa się Hortobagyi halasto. Występują tutaj ogromne ilosci ptaków wodnych w wielkiej różnorodnosci gatunkowej.






 

Ptaków jest naprawdę dużo i to atrakcyjnych dla nas gatunków, zarówno w PN Hortobagy, jak i w rezerwatach nad Cisą (Tisza), które oddalone są od Hortobagy zaledwie o 30-40 km. Szczególnie duże ilości ptaków można spotkać w środku lata, po lęgach. Dla obserwatorów jest to świetny teren, gorszy niestety dla fotografa. Zdecydowanie najatrakcyjniejszym miejscem są stawy rybne w Hortobagy (Hortobagyi halasto). Poprowadzonych przez nie zostało kilka szlaków, z umieszczonymi co jakiś czas wieżami obserwacyjnymi, z których jest doskonały widok na wodę i mokradła. Podczas wędrówki nad naszymi głowami bez przerwy przelatują różne gatunki czapli (purpurowe, siwe, nadobne, białe, modronose i ślepowrony) oraz rybitwy czarne, białoskrzydłe i białowąse. Liczne są kormorany (zarówno czarne jak i małe), a także można wypatrzeć ibisy kasztanowate i warzęchy. W wszechobecnych trzcinach otaczajacych drogi w Hortobagy Halaslo możemy zaobserwować podróżniczki, rokitniczki, brzęczki czy wąsatki, a przy wodzie często także przelatujące bączki. Wieże obserwacyjne ulokowane są na terenie całegom Parku, z dokładnym opisem co tam występuje. Przy odrobinie szczęścia uda nam się zobaczyć raroga i kobczyki (ich kolonia jest niedaleko Hortobagy).
Na dropie możemy liczyć praktycznie tylko przez przypadek (takie zdarzają sie najczęściej rankiem lub pod wieczór ;-) ) lub z kimś, kto zna lepiej teren. Fotograficznie trudne warunki, ale udało się zarejestrować kilka gatunków, choć może nie w taki sposób jak bym chciał. Poniżej przegląd fotograficznego plonu tego wyjazdu.

 

loading... loading... loading...
loading... loading... loading...
loading... loading... loading...

 

Kilka informacji praktycznych.
1. Paliwo jest droższe niż w Polsce.
2. Jedzenie jest sporo tańsze niż w Polsce, nie mówiąc już o winie.
3. Autostrady są i to chyba lepszej jakości niż w Niemczech (nowsze), a do tego puste. Jadąc z szybkością 180-190 km na godzinę nikt Was nie wyprzedza, a te nieliczne pojazdy, które jadą przed Wami szybko zjeżdżają na prawy pas. Autostrady są płatne. Winiety można kupić na stacjach benzynowych na okres nie krótszy niż cztery dni (1450 F). Szkoda, że PZMot ich nie sprzedaje.
4. Pozostałe drogi też są świetne, najczęściej szerokie i równe, bez niespodzianek, np. droga biegnąca przez Pusztę (od Tiszafüred, przez Hortobagy do Hajduszoboszló i Debreczyna) zachęca do jazdy z szybkością 130-150 km/h, oczywiście nie jest to dozwolone, tym bardziej, że dość często stoją znaki ograniczające szybkość. Obserwując jednak Węgrów, wydaje się, że mało kto się tym przejmuje. Radzę być jednak ostrożnym, ponieważ kilka razy widziałem w Hortobagy (ograniczenie do 40) policyjną kontrolę szybkości.
5. Pobyt w pensjonacie lub dobrej kwaterze prywatnej kosztuje około 10 Euro na dobę za jedną osobę. W sezonie letnim w Hortobagy jest czynny kemping.
6. Obiad w Csardzie Hortobagy kosztuje około 5.000 Forintów na trzy osoby (nie licząc kieszonkowego dla kapeli i kelnera :-) ), a około 4000 Fr sto metrów dalej, w zajeździe zbudowanym przez państwo w latach 70-tych (Hortobagy Fogado), ale z bardzo elegancką restauracją i miłą obsługą, z któ jednak trudno się dogadać nie znając języka węgierskiego (tylko jeden z kelnerów mówi nieźle po niemiecku, a nawet zna słowa gastronomiczne po polsku).
7. Zaopatrzenie w sklepach w Hortobagy nie jest za dobre, ale wszystko rekompensują niskie ceny żywności. Oczywiście "nie jest za dobre" to wcale nie znaczy, że nie ma co kupić na kolacje :-).
8. Zjedzenie czegoś wieczorem w Hortobagy, po zamknięciu restauracji (20.00) jest niemożliwe.
9. Praktycznie wszystkie tereny otaczające Hortobagy (w szczególności stawy Hortobagy Halasto) są w granicach Parku Narodowego, a na wejście do niego wymagane są bilety. Nie ma tam żadnych bramek sprawdzających/sprzedających bilety ale kilkakrotnie widziałem miejscowych "kowboi" konno lub w samochodzie terenowym, patrolujących teren i kontrolucych bilety.
10. Bilety można kupić w centrum Hortobagy, po prawo, jadąc od Tiszafüred (naprzeciw Csardy) w centrum informacyjnym Parku, niestety tylko w godzinach 10.00-16.00 (maj 2005), co znakomicie komplikuje pobyt, gdyż przybywając wieczorem, nie można rano pójść "na ptaki" z braku możliwości zakupu biletów. Obsługa informacji parkowej płynnie mówi po angielsku i niemiecku i chętnie udziela szczegółowych informacji. Tam tez można kupić mapy i otrzymać foldery (także po polsku).
11. Bardzo opłaca się kupić bilet grupowy, tygodniowy (nawet przy 3-dniowym pobycie), do którego dokładana jest mapa okolic gratis. Ja za bilet tygodniowy, trzyosobowy, zapłaciłem 3.000 Ft.
12. Uwaga, w Hortobagy nie ma gdzie wymienić pieniędzy, a płacić można w zasadzie tylko forintami.
13. Powyższe informacje były aktualne w maju 2005 roku i autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności z tytułu ich stosowania lub braku aktualności.

 

Obejrzyj mapę okolic Hortobagy
Spróbuj zypy gulaszowej

 

  Ustaw rozdzielczość 800x600 lub więcej Wszystkie prawa zastrzeżone - © Jerzy Grzesiak 2005